بانیان (درخت انجیر هندی Banyan در ایران بنام انجیر معابد معروف است) یکی از درختهای عظیمالجثه میباشد. اصولاً هر چیزی که در طبیعت بهطور خارقالعاده بزرگ باشد. طبیعی است که مشکلاتی برایش پدید خواهد آمد و در مورد درختان بسیار عظیم هم استثنائی وجود ندارد. برای مثال، یک درخت عظیمالجثه با مسئله کشیدن و جذب رطوبت از ریشهها به قسمت فوقانی خود مواجه میباشد. تنه این درخت نیز باید بسیار نیرومند باشد. برای اینکه هر درخت نمیتواند درحالیکه ازنظر ارتفاع رشد و نمو میکند، تنه باریکی داشته باشد زیرا خواهد شکست، بنابراین درخت عظیمالجثهای مانند بانیان باید دارای پایهای پهنتر باشد که بتواند سنگینی قسمت فوقانی خود را تحمل کند؛ زیرا اگر شاخهها بزرگ و سنگین باشند، ممکن است تنه درخت را به یکطرف یا طرف دیگر بکشند. درخت عظیمالجثه بانیان این مشکلات را از طریق جالبی حل کرده است. این درخت از خانواده توت است در هندوستان و مالزی دیده میشود
مهمترین چیز غیرعادی درباره درخت بانیان همانا چگونگی روئیدن شاخههای آن است. شاخههای این درخت در تمام اطراف آن پخش و منتشرشده و دوروبر تنه آن را فرامیگیرند. بدین ترتیب اگرچه تنه درخت نیز تنومند و قوی میباشد، ولی بازهم نمیتواند این شاخهها را نگاهداری کند؛ بنابراین ریشههای اضافی کلفت و ضخیم از زیرشاخهها بیرون آمده و مستقیماً داخل زمین میگردند. هنگامیکه این ریشهها کاملاً در خاک جای گرفتند، خود حائلی برای درخت بوده و بعلاوه تغذیه درخت را بهتر تأمین میکنند و بهمرورزمان خود آنها تبدیل به تنههای جدیدی میگردند. علت این امر آن است که درخت بانیان بجای اینکه از طول رشد کند بیشتر نمو محیطی و دایرهای شکل دارد. تا اینکه عاقبت از این ریشهها، حجرههای طاق دار درست میشود؛ زیرا یک درخت بانیان ممکن است که محیطی به طول 1500 فوت پیدا کند.
این حجرهها که از ریشههای این درخت به وجود میایند درواقع از طرف مردم بهصورت پناهگاه و بازارهای مورداستفاده قرارگرفته و برای دادوستد در آنها جمع میشوند. اگر این ریشهها را قطع کنند از آنها برای ساختن پایه یا تیر چادر و از الیاف آنها برای تهیه طناب میتوان استفاده کرد. درخت بانیان نوعی انجیر بسیار ریز نیز تولید میکند. هنگامیکه این انجیرها میرسند. رنگ قرمز روشنی پیداکرده و پرندگان و خفاشها از آن تغذیه میکنند.