گرده افشانی چیست؟

گل وسیله ای است که نبات میتواند به‌وسیله آن نباتات جدیدی را مانند خودش تولید کند. گیاه شناس، گل را بعنوان گروهی متشکل از قسمتهای مختلف که وظیفه آن‌ها تولید گرده و یا دانه و یا هر دو می باشد تعریف می کند .

از این نقطه نظر مهمترین قسمت های گل همانا مادگی و پرچم گل میباشند. بیشتر گلها محتوی هر دو هستند. مادگی یا مادگیها در وسط قرار دارند که اطراف آن‌ها را پرچمها احاطه کرده اند. در انتهای برآمده و بزرگ مادگی ذرات خیلی ریزی هستند که تخمک نامیده می‌شوند. هر تخمک ممکن است که به دانه تبدیل شود. مهمترین قسمت هر تخمک یاخته ذره بینی تخم میباشد که بعلت ریزی فوق العاده فقط به‌وسیله میکروسکوپ میتوان مشاهده کرد.

گرده افشانی به کمک باد:

پرچمها محتوی کیسه گرده هستند که در انتهای میله ای قرار گرفته است. هنگامیکه این کیسه های گرده باز می‌شوند، پرچمها گرده محتوی خود را که به‌صورت گرد بسیار نرم و معمولا به رنگ زرد است، آزاد می کنند .

برای اینکه دانه‌های جدیدی تولید گردد، گرده های پرچم باید به مادگیهای گل منتقل گردند. این انتقال گرده همیشه گرده افشانی خوانده میشود. گرده افشانی به راههای مختلفی صورت میگیرد. بعضی اوقات گرده خود به خود و به آسانی روی مادگی می ریزد لیکن برای انجام عمل گرده افشانی معمولا به باد یا حشرات نیاز می باشد.

از بین نباتاتی که به‌وسیله باد گرده افشانی می کنند، میتوان از انواع علف نام برد. نه فقط علف چمن بلکه گندم، ذرت و سایر حبوبات به همین طریق گرده افشانی می کنند. پرچم ها در اثر وزش نسیم به حرکت در می آیند، گرده با این وزش نسیم تکان خورده و وارد هوا میشود و سپس روی مادگی های نباتات می نشیند.

گرده افشانی از طریق حشرات:

نوع دیگر گرده افشانی به‌وسیله حشرات انجام میشود. معمولا این طریق گرده افشانی درباره گل‌هایی اتفاق می افتد که رنگ روشنی دارند یا معطر هستند و در نتیجه حشرات را به خود جلب می کند. حشرات برای کشیدن شهد گیاهی که به عسل تبدیل می‌کنند و یا به منظور گرده ای که بعنوان غذا مصرف می‌کنند بروی گلها می نشینند. هنگامیکه حشره ای گرده گل را جمع آوری میکند، مقداری از آن گرده به بدن حشره مالیده میشود، سپس وقتی که آن حشره روی گل دیگری می نشیند، بدین ترتیب مقداری از آن گرده بر روی پرچم های این گل اخیر مالیده شده و جذب میگردد .